Açık Öğretim İşletme Ders Notları
  Ünite 2 - Koşul-Bağımlılık Kuramı
 

Ünite 2 - Koşul-Bağımlılık Kuramı

Koşul-Bağımlılık Kuramının Temel Varsayımları; 

  • Örgütlenmenin bir tane ve en iyi yolu yoktur.
  • Her türlü örgütlenme, aynı ölçüde etkili değildir.
  • Örgütlenmenin en iyi yolu, örgütün ilişkili olduğu koşul-bağımlılık etmenlerine bağlıdır.

Koşul Bağımlılık Kuramının Temel Kavramları

Örgütsel Yapı: Örgütteki düzenlenmiş ilişkiler bütünüdür.

Bürokratikleşme: Örgütün idari işlerle ne derece uğraştığıdır.

Biçimselleşme: Sosyal konumların ve sosyal konumlar arasıdaki ilişkilerin bu konumları işgal eden bireylerin  kişisel özellik ve ilişkilerinden bağımsız olarak açıkça belirlenme ve tanımlanma derecesi.

Standartlaşma: Örgütteki işlerin kural ve yöntemlere bağımlılığı.

Hiyerarşi: Örgütteki çalışanların farklı derecelere göre sıralanması.

Merkezîleşme: Karar alma yetkisinin hiyerarşinin üst basamaklarında toplanması.

Uzmanlaşma ya da Bölümlendirme: Örgütteki hangi rollerin hangi görevler, hangi görevlerin hangi iş birimleri ve hangi iş birimlerinin hangi bölümlerde yer alacağı ile ilgilidir.

Büyüklük: Örgütte kaç kişinin çalıştığıyla ilgili bir kavramdır.

Teknoloji: Örgütteki yapılan işlere karşılık gelmektedir.

Çevre: Örgütün girdilerinin kaynağı, çıktılarının pazarı, rakiplerle rekabet ettiği ve devlet, düzenleyici kuruluşlar ve diğer örgütlerle ilişkilerini sürdürdüğü ortamdır.

Strateji: Temel ve uzun dönemli hedefleri belirleme, hedeflere ulaştıracak hareket şekillerini benimseme ve gerekli kaynakları tahsis etmedir.

Uyum: Örgütsel yapı ile koşul-bağımlılık etmeninin yüksek örgütsel performansa yol açacak biçimde bir araya gelmesidir.

Koşul-Bağımlılık Kuramının Temel Çalışmaları

  • Çevre odaklı çalışmalar
  • Teknoloji amaçlı çalışmalar
  • Büyüklük odaklı çalışmalar
  • Strateji odaklı çalışmalar

Çevre Odaklı Çalışmalar

Mekanik Örgüt Yapısı: Yüksek düzeyde merkezîleşme ve uzmanlaşma, kesin olarak tanımlanmış görevler, biçimsel kurallar ve net bir hiyerarşiye sahip olan örgüt yapısıdır.

Organik Örgüt Yapısı: İş tanımları ve işlevler arasında daha esnek sınırlara, daha az biçimsel kurallara ve keskin olmayan bir hiyerarşiye sahip olan ve çalışanların karar alma yetkisinin daha fazla olduğu örgüt yapısıdır.

Farklılaşma: Örgütsel alt birimlerin hedef yönelimi, zaman yönelimi, kişiler arası yönelimler ve yapıların biçimselliği temelindeki farklılıklara karşılık gelir.

Bütünleşme: Örgütsel alt birimler arasında iş birliğine ulaşmaktır.

Bütünleştiriciler: İşlevsel bölümler arasında eş güdüm sağlayan ve bölümler arasındaki çatışmaları çözümleyerek bütünleşme sağlayan kişilerdir.

Teknoloji Amaçlı Çalışmalar

Birim Teknolojisi: Atölye tipi üretim teknolojisidir.

Kişisel Üretim Teknolojisi: Büyük ölçekli üretim teknolojisidir.

Bağlı Teknoloji: Örgütsel alt birimlerin arasında sıralı karşılıklı bağımlılığın olduğu ve işlemlerin birbirini belirli bir sıra üzerinde izlediği örgütsel teknoloji türüdür.

Aracı Teknoloji: Örgütsel alt birimlerin arasında dolaylı karşılıklı bağımlılığın olduğu ve çeşitli müşterilerin birbirine bağlandığı örgütsel teknoloji türüdür.

Yoğun Teknoloji: Örgütsel alt birimleri arasında döngüsel karşılıklı bağımlılığın olduğu, odaktaki nesnelerin çeşitli teknikler aracılığıyla nesneden geri bildirimler dikkate alınarak değiştirildiği örgütsel teknoloji türüdür.
 

Büyüklük Odaklı Çalışmalar

Yapısal Farklılaşma: Örgütün parçalara ayrılmasıdır.

İdari Yoğunluk: Örgütteki yöneticilerin ve destek faaliyetlerinde çalışanların sayısının diğer çalışanların sayısına oranıdır.

Stratejik Odaklı Çalışmalar

Çeşitlendirme: Örgütün pazara sunduğu ürün ya da hizmetlerin çeşitlerini artırmasıdır.

Çok Bölümlü Yapı: İşlerin, merkezi bir yönetim biçimine bağlı olan ürün ya da coğrafi bölge temelli olarak bölümleme; bölümlerin işlevsel olarak farklılaşmış kısımlara; kısımların ürün ya da coğrafi temelli bölge temelli olarak iş birimlerine bölündüğü yapıdır.

Savumacı Strateji: Var olan ürün-müşteri grubunu koruma ve verimlilik merkezlidir.

Arayışçı Strateji: Pazarda hareketli ve yenilikçi olma merkezlidir.

Analizci Strateji: Var olan ürün-müşteri grubunu koruyarak pazarda istikrarlı olma ve verimlilikten taviz vermeden yenilikçi olma merkezlidir.

Koşul-Bağımlılık Kuramındaki Gelişmeler

Eksik Uyum: Örgütün uyuma yaklaştığı ancak tam olarak ulaşamadığı, başka bir değişik, örgütsel yapının koşul-bağımlılık değişkenleriyle kısmen uyum yakaladığı durumdur.

Farklılaşan Performans: Daha yüksek düzeydeki koşul-bağımlılık etmenine uyumun, daha aşağı düzeydeki koşul-başımlılık etmenine uyuma göre daha yüksek performansa yol açan durumdur.
 
 
  Bugün 11 ziyaretçi (14 klik) kişi burdaydı!  
 
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol